17.HỒ THIỆN TÂM :LẠC LỐI GIỮA ĐỜI (tt)

                                              Những ngày chụp hình tại Điện Bàn với HTT.

   Bước ngoặt lớn nhất trong  cuộc đời chúng tôi là thi vào Đại học.Hồi ấy,không có ai tư vấn gì,chúng tôi tự quyết định theo sở thích của mình.Tôi chọn vào khoa Kinh tế công nghiệp trường Đại học bách khoa Đà nẵng vì nghĩ gần nhà ,học ngắn chỉ 4,5 năm là ra đi làm đỡ khổ.Còn HTT nghe bạn bè rủ rê thi vào ĐH Y Huế.Do thời gian học quá dài,gia đình khó khăn lại xa nhà nên hắn ta đuối ,không hứng thú quyết tâm  tập trung vào học.Năm thứ 2 ,HTT ghé thăm tôi ,tôi đã thấy hắn nản chí lắm rồi .Thảm cảnh nhất là ở Huế lạnh mà kẻ trộm lại thó hết mùng mền của hắn,tôi phải đưa tấm võng dù để hắn mang ra đắp tạm.Không biết hắn loay hoay thế nào với tấm đắp mỏng mà hẹp ấy.
  Hè năm đó ,tôi mò về quê HTT để chụp hình dạo.Số là nhà tôi có một bàn hình PERTRI nên tôi mày mò tự chụp hình .Cuộn film đầu tiện đem rửa thấy hình lờ mờ , nhiều cái chụp bị rung không sang được..Tôi tìm đến các nhà sách cũ để mua sách chụp hình nhưng không có ,sách trong thư viện chỉ viết ít ỏi về nghệ thuật chụp hình chứ thao tác thì không nói đến.Tôi đến tiệm Hoàng Mỹ , được bày mỗi cách chụp 8/125 ngoài nắng.Thế là tôi về quê áp dụng.Hồi ấy chụp ảnh là xa lạ với một vùng quê ,thanh niên nhất là thiếu nữ thich lắm.Tôi đến đâu cũng có cả đoàn trẻ em chạy theo.Bất kể trẻ già ,đến con nít còn ẳm ngửa ,tôi đều lôi ra ngoài trời nắng chói mắt để chụp.Cả năm học ,cứ ngày chủ nhật tôi tranh thủ chụp được vài cuộn ⦽oto 65 của Liên xô,mang ra tiệm rửa đến tuần sau về giao hình và chụp tiếp.Thu nhập từ nghề tay trái này thế mà khá ,mấy đứa bạn biết được cứ canh chừng rủ tôi dẫn đi ăn.Chụp xung quanh riết rồi cũng ít khách dần mà có một số người bắt chước sắm máy chụp nên tôi tìm về quê HTT hành nghề.Vùng này nằm dưới chân núi Bồ Bồ ,thanh niên ngoài việc làm nông còn phụ làm gạch và ép mía nên có tiền.Thanh nữ ở đây rành hơn nên không chịu ra ngoài nắng để chụp họ cũng như các em bé.Tôi phải đưa vào bóng cây để chụp nhưng do không biết mở ống kính nên hình có mặt tối thui,loang lỗ.Nhờ dẻo miệng nên khi trả hình cũng qua được nhưng các bạn nữ không hài lòng lắm.Thấy vậy chủ tiệm bày thêm một chút mà sau đó chúng tôi biết làm chủ khẩu độ ống kinh và tốc độ nên chất lượng ảnh tốt hơn.Đối với các ảnh thiếu nữ ,tôi nhờ tiệm sửa film trước khi sang ảnh,cốt khuôm mặt trắng và mập là được,.
   Lúc này là giai đoạn chiến tranh biên giới nên việc kiểm tra an ninh ở địa phương rất nghiêm.Việc chụp hình dạo mấy tay chính quyền cho rằng rất nguy hiểm vì ghép các  tấm hình lại sẽ thành tấm bản đồ(?).Tôi hướng dẫn lại để HTT tiếp tục công việc còn mình rút về vùng núi của Đại lộc để chụp  cho đến hết hè.Hắn sắm máy và thấy làm ăn được nên mải mê đến nổi ra nhập học trể cả tháng trời.Do có dớp kỹ luật trong năm vì một trò rủ nhau nghịch bậy gì đó cộng với sự cố này,nhà trường buộc hắn nghĩ học.Khoảng tháng 11 năm đó ,hắn trở về nhà và tiếp tục việc chụp hình dạo. Qua Tết việc chụp hình ế ẩm trong khi đó phong trào chụp ảnh dạo nổi lên khắp nơi nên chụp amateur như bọn tôi không cạnh tranh lại.
   Nhân việc mẹ giao tiền để mua tôn về lợp lại ngôi nhà bị dột ,hắn được một số bạn ở cùng quê rủ đi buôn quế.Quế được lấy tại Trà my đi xe đò ,ngụy trang bằng lá khoai lang bọc lại để tránh mùi ,đưa về Đà Nẵng bán lại.Một chuyến trót lọt kiếm được cũng khá.Được vài ba chuyến, HTT quyết định dốc vốn làm một vố to rồi nghỉ.Không lạ gì cái bẩy do bọn thuế vụ giăng ra nên hắn bị tịch thu mất hết.Một buổi chiều hắn thất thểu mò đến găp tôi gần như suy sụp.Hóa ra từ lúc đi buôn bị thất bại,hắn tá túc nhà bạn hết người này đến người khác,không dám về nhà.Tôi khuyên hắn nên về nhà thú tội với mẹ hắn và cởi chiếc đồng hồ đưa hắn bán , bảo mua được ít miếng tôn mang về cho có..
  Đầu năm 1982 tôi ra trường và được phân công về Ban giáo dục chuyên nghiệp Tỉnh QNĐN.Cậu tôi nhờ tôi tìm cách cho chú em vào học Trường trung cấp Kỹ thuật Đà Nẵng.Biết sức học chú em ở quê quá bết nên tôi lập hồ sơ nhờ HTT thi dùm.Tôi dặn hắn viết chữ xấu một chút và nhắm làm bài đạt điểm không được cao quá.Khi trình thẻ dự thi ,cô giáo coi thi có hỏi lớn tuổi vậy còn đi thi ,hắn trả lời đi bộ đội về.Tuy nhiên lúc này việc thi cử kiểm tra còn sơ sài, mà có lẽ không ai nghĩ ra việc thi hộ này nên kết quả  thật tuyệt vời.Chú em tôi sau này ra trường là thợ máy bậc 3 ,được phân công về làm ở một Nhà máy Dệt cho đến bây giờ.Chú rất biết ơn việc thi hộ này mong một lần gặp HTT để trả ơn nhưng chưa gặp được.
  Cũng năm đó,hắn mò ra gặp tôi và nói dự định thi tuyển vào làm phóng viên báo QNĐN.Tôi thấy làm nghề này phải thật có năng khiếu mà biết nghe lời mới tiến lên được nên khuyên hắn làm hồ sơ thi vào trường Dược tại Hồ Chí Minh.Chúng tôi nghĩ ngành Dược và Y gần nhau nên quyết ,chứ sau này nghĩ lại đáng ra hắn nên học ngành sư phạm thì tốt hơn.Với bản tính hiền lành ,không bon chen ,ghét cầu cạnh ai  nên hắn chỉ phù hợp với việc nghiên cứu hoặc giảng dạy hơn.Do học bạ hắn nộp bản chính tại trường Y mà không có lấy một bản sao nào nên tôi phải lấy hồ sơ của tôi sao và sửa lai dùng cho hắn.Dù bỏ bài vở mấy năm trời nhưng với tố chất thông minh,chỉ ôn chưa đến một tháng rồi đi thi ,hắn vẫn đỗ.Sau khi vào học ở trường cũng có người thắc mắc sao già thế vẫn đi học ,hắn vẫn giấu biệt việc đã học ở trương Y Huế.Những năm ở trọ vừa dạy kèm vừa đi học của hắn ở thành phố Hồ Chí Minh cũng là nổ lực cùng cực .Ra trường ,không quen biết ai và cũng chẳng chạy xin việc được,hắn được đưa về công tác tại huyện Duyên Hải xa xôi lầy lội.Do việc đi lại khó khăn,không chịu cực được,hắn bỏ nhiệm sở và về nhà.Cũng loay hoay mở tiệm thuốc Tây nhưng ít vốn nên thất bại.Hắn nhiều lần xin vào các xí nghiệp Dược không được nên chấp nhận cho thuê bằng dược sĩ và làm việc can vẽ các hồ sơ thiết kế cho chú em ruột làm ở nhà đất quận để đắp đổi qua ngày.
   Để theo đuổi công việc ,hắn lại tiếp tục đi học lấy bằng tại chức kỹ sư xây dựng và một số bằng liên quan đến công việc này.Hắn lập Công ty tư vấn thiết kế xây dựng của mình và làm ăn ra chiều phát đạt ,năm nay kinh tế suy thoái công việc có vẻ đình trệ.Do chất HSMN khảng khái,không khéo ngoại giao nên cảm giác hắn lúc nào cũng ngơ ngác ,không hòa nhập được vào cuộc đời này.