 |
| Với tác giả tại buổi giới thiệu Lời Mây ngày 10/12/16 |
Lời Mây Xuân Cừ là tâm tình nhẹ bẫng của người ngộ ra sự đời với người thân yêu nhất của mình.Tôi đồ rằng sự ám ảnh về mây của tác giả bắt nguồn từ câu thơ thuở học trò "mấy cô má đỏ hây hây,đội bông như thể đội mây về làng",nó cũng không cố thoát ra cái nặng nề tối sầm của mây đen vần vũ dãi đất miền Trung mỗi mùa mưa bão.Ở tuổi sống chậm,lời thủ thỉ của tác giả như nhắn nhủ con cháu nhớ lấy lời mình mỗi khi ngước mắt nhìn lên mây trời!
Xuân Cừ học lớp chuyên toán với tôi tại trường HSMN Đông Triều.Qua Lời Mây,tôi càng tin lời khẳng định,thường dân giỏi toán có thể giỏi cả văn thơ.
Ngày ấy Xuân Cừ đã chỉn chu,biết yêu sớm,hay đàn.Những bản nhạc bạn chơi hình như thường nhẹ nhàng lắng đọng ,với cái nhìn xa xăm buồn...Trong một lần năm 1973,cùng đi nhận chiếc áo bà ba đen dài thượt dành cho con liệt sĩ,tôi biết bạn là người nặng tình với gia đình nhất là người mẹ kính yêu.Sau này trải qua những thành công cũng như trắc trở trong đời quản lý kinh doanh,bạn có nhiều hơn lòng trắc ẩn:
Ta ngao du cuộc đời
Phong ba phận người
Lời ru trắc ẩn
Ai hoài đong đo...
(Lời ru trắc ẩn)
Chính lòng trắc ẩn đã làm cho con người trở nên là con người nhất.Mark Twain từng viết "Lòng tốt là thứ ngôn ngữ mà người điếc có thể nghe và người mù có thể thấy"
Trong Lời Mây,ta thấy bàng bạc lòng trắc ẩn này.
Đó là sự nhạy cảm trước thân phận của nàng Kiều đánh đàn,người kỷ nữ"sóng dào dạt cho đời ai lăn lóc đá".
Đó là tình yêu thuở học trò trắng trong,biết lắng nghe nhường nhịn:
Hỡi giai nhân thẹn thùng chi không nói?
Dù chân thành hay giả dối không sao
Để ngày xuân rạo rực tiếng ca vui
Mãi ấm áp trong vòng tay vắng vẻ.
(Vương bóng)
Tình yêu ngây thơ lãng mạn ấy còn chấp nhận cả sự mất mát thương đau:
"Anh biết rồi đây sẽ
Đời chia rẽ đôi đường
Mang mối tình năm trước
Tiễn em trên đường hoa."
(Tình xưa)
Rồi đó là sự rung cảm của tác giả trước cuộc Lỡ hẹn "thầm nếm chua cay,thử dò tâm trí",để bất ngờ khi người lên xe hoa "cho người đứng đó,chờ cơn mưa cuối trời..."
Và không thể quên lửa lòng yêu thương bùng lên tuổi xế chiều nhưng bị lấn át bởi nghĩa nặng:
Người ơi muôn dặm mà kinh!
Bóng chim,tăm cá biết mình về đâu?
Lửa lòng âm ỉ nguồn sâu
Thân này mấy quảng về đâu hỡi người?
(Về đâu hỡi người)
Lòng trắc ẩn thương người có lẽ trước hết bắt nguồn từ quyến luyến người thân.Tác giả có nhũng bài thơ xúc động viết về mẹ:
Ngày thuở ấy cha đi làm cách mạng
Mẹ còng lưng nuôi bốn đứa con thơ
Lúa đồng cát ,tép đơn thưa thớt trổ
Nên khoai lang thay bữa để qua ngày
(Lòng mẹ bao la)
Lời tiễn mẹ là bài thơ song thất lục bát chuẩn và mới khóc mẹ.Ở đó ta thấy bóng dáng người đã khuất thật gần gũi:
Nhớ xưa ,trên quảng đường dài
Hao gầy mẹ gánh,sinh nhai mẹ gồng!
Ta như thấy hình ảnh bao bà mẹ có chồng thoát ly tham gia kháng chiến chịu đựng lắm nhọc nhằn hy sinh nhưng vẫn giữ tấm lòng trung trinh :
Mặc gian khổ,nếp nhà trọn vẹn
Quyết một lòng ,gây dựng gia phong
Chút chi...chưa đủ bằng lòng
Bệnh tình đã ngã,bên song mỏi mòn...
Và tình cảm của người con dành cho mẹ là sự biết ơn chân thành ,sự thương nhớ khôn nguôi:
Bốn ,năm ngày không nhìn thấy mẹ
Lửa đèn chong,khơi dậy mạch sầu
Bao người nghĩa nặng tình sâu
Đi về hương khói,nghẹn ngào giọt châu!
Vươt qua tất cả đau thương mất mát,trớ trêu sự đời,tác giả tự bằng lòng"Tuổi già vui với đàn con trẻ .Nghe tiếng bi bô cũng thỏa lòng" (Lạc quan).Và từ đó,tác giả đã hoà nhập một cách tự nhiên vào công tác thiện nguyện:
Tình người qua ánh mắt
Gặp gỡ cùng sẻ chia
Đời xanh tươi màu lá
Tình yêu mãi cho nhau...
(Sau mùa lũ)
Lời Mây còn đau đáu tình yêu quê hương đất nước đong đầy.Đó là "lối nhỏ đường quê gốc rạ mòn hèn" hồi hộp đi bên em,là bến đò ông Nghệ để "Tam Phú ơi !Quê hương...Người đi về vương vấn".Rồi rộng ra là Hà nội những đêm nhớ quê nhớ mẹ,Quảng nam"hiền dịu thân thương lẫn giận hờn",Đà Nẵng "nét huyền dịu đi lên từ nghèo khó".Những bài thơ viết về Tây nguyên của tác giả có ít nhiều tứ hay hình ảnh mới và khá tự nhiên ,cũng là điều lạ của người chưa từng gắn bó nơi ấy.
Có thể nói Lời Mây của Xuân Cừ là sự hoà quyện một cách tự nhiên tình đất tình người của một người đi qua cuộc đời với tấm lòng đầy trắc ẩn và sống có tránh nhiệm:
Tình quê,tình bạn ,tình nhà
Mây ngàn bóng núi xa xa vọng về
Sông Hàn sóng biển Mỹ Khê
Sơn Trà ,Non Nước tràn trề giọt thương.
(Lục bát tình quê)
Thơ Xuân Cừ ảnh hưởng ít nhiều cách cảm lãng mạn của Thơ mới và còn dùng nhiều từ hơi cổ một chút nhưng chính nó lại làm thơ tác giả khác với các thơ phong trào đang phổ biến.
Có cảm giác tác giả dễ có xúc cảm và viết nhanh nhưng thiếu một chút sự chắt lọc,làm khó mình để có nhiều tứ thơ đắc.
Mừng cho tác giả với đứa con tinh thần mà mình tâm đắc và mong cho thời gian đến vượt qua chính mình để có nhũng tác phẩm hay hơn,trước hết để mình và bạn bè cùng thích.
Xuân Cừ học lớp chuyên toán với tôi tại trường HSMN Đông Triều.Qua Lời Mây,tôi càng tin lời khẳng định,thường dân giỏi toán có thể giỏi cả văn thơ.
Ngày ấy Xuân Cừ đã chỉn chu,biết yêu sớm,hay đàn.Những bản nhạc bạn chơi hình như thường nhẹ nhàng lắng đọng ,với cái nhìn xa xăm buồn...Trong một lần năm 1973,cùng đi nhận chiếc áo bà ba đen dài thượt dành cho con liệt sĩ,tôi biết bạn là người nặng tình với gia đình nhất là người mẹ kính yêu.Sau này trải qua những thành công cũng như trắc trở trong đời quản lý kinh doanh,bạn có nhiều hơn lòng trắc ẩn:
Ta ngao du cuộc đời
Phong ba phận người
Lời ru trắc ẩn
Ai hoài đong đo...
(Lời ru trắc ẩn)
Chính lòng trắc ẩn đã làm cho con người trở nên là con người nhất.Mark Twain từng viết "Lòng tốt là thứ ngôn ngữ mà người điếc có thể nghe và người mù có thể thấy"
Trong Lời Mây,ta thấy bàng bạc lòng trắc ẩn này.
Đó là sự nhạy cảm trước thân phận của nàng Kiều đánh đàn,người kỷ nữ"sóng dào dạt cho đời ai lăn lóc đá".
Đó là tình yêu thuở học trò trắng trong,biết lắng nghe nhường nhịn:
Hỡi giai nhân thẹn thùng chi không nói?
Dù chân thành hay giả dối không sao
Để ngày xuân rạo rực tiếng ca vui
Mãi ấm áp trong vòng tay vắng vẻ.
(Vương bóng)
Tình yêu ngây thơ lãng mạn ấy còn chấp nhận cả sự mất mát thương đau:
"Anh biết rồi đây sẽ
Đời chia rẽ đôi đường
Mang mối tình năm trước
Tiễn em trên đường hoa."
(Tình xưa)
Rồi đó là sự rung cảm của tác giả trước cuộc Lỡ hẹn "thầm nếm chua cay,thử dò tâm trí",để bất ngờ khi người lên xe hoa "cho người đứng đó,chờ cơn mưa cuối trời..."
Và không thể quên lửa lòng yêu thương bùng lên tuổi xế chiều nhưng bị lấn át bởi nghĩa nặng:
Người ơi muôn dặm mà kinh!
Bóng chim,tăm cá biết mình về đâu?
Lửa lòng âm ỉ nguồn sâu
Thân này mấy quảng về đâu hỡi người?
(Về đâu hỡi người)
Lòng trắc ẩn thương người có lẽ trước hết bắt nguồn từ quyến luyến người thân.Tác giả có nhũng bài thơ xúc động viết về mẹ:
Ngày thuở ấy cha đi làm cách mạng
Mẹ còng lưng nuôi bốn đứa con thơ
Lúa đồng cát ,tép đơn thưa thớt trổ
Nên khoai lang thay bữa để qua ngày
(Lòng mẹ bao la)
Lời tiễn mẹ là bài thơ song thất lục bát chuẩn và mới khóc mẹ.Ở đó ta thấy bóng dáng người đã khuất thật gần gũi:
Nhớ xưa ,trên quảng đường dài
Hao gầy mẹ gánh,sinh nhai mẹ gồng!
Ta như thấy hình ảnh bao bà mẹ có chồng thoát ly tham gia kháng chiến chịu đựng lắm nhọc nhằn hy sinh nhưng vẫn giữ tấm lòng trung trinh :
Mặc gian khổ,nếp nhà trọn vẹn
Quyết một lòng ,gây dựng gia phong
Chút chi...chưa đủ bằng lòng
Bệnh tình đã ngã,bên song mỏi mòn...
Và tình cảm của người con dành cho mẹ là sự biết ơn chân thành ,sự thương nhớ khôn nguôi:
Bốn ,năm ngày không nhìn thấy mẹ
Lửa đèn chong,khơi dậy mạch sầu
Bao người nghĩa nặng tình sâu
Đi về hương khói,nghẹn ngào giọt châu!
Vươt qua tất cả đau thương mất mát,trớ trêu sự đời,tác giả tự bằng lòng"Tuổi già vui với đàn con trẻ .Nghe tiếng bi bô cũng thỏa lòng" (Lạc quan).Và từ đó,tác giả đã hoà nhập một cách tự nhiên vào công tác thiện nguyện:
Tình người qua ánh mắt
Gặp gỡ cùng sẻ chia
Đời xanh tươi màu lá
Tình yêu mãi cho nhau...
(Sau mùa lũ)
Lời Mây còn đau đáu tình yêu quê hương đất nước đong đầy.Đó là "lối nhỏ đường quê gốc rạ mòn hèn" hồi hộp đi bên em,là bến đò ông Nghệ để "Tam Phú ơi !Quê hương...Người đi về vương vấn".Rồi rộng ra là Hà nội những đêm nhớ quê nhớ mẹ,Quảng nam"hiền dịu thân thương lẫn giận hờn",Đà Nẵng "nét huyền dịu đi lên từ nghèo khó".Những bài thơ viết về Tây nguyên của tác giả có ít nhiều tứ hay hình ảnh mới và khá tự nhiên ,cũng là điều lạ của người chưa từng gắn bó nơi ấy.
Có thể nói Lời Mây của Xuân Cừ là sự hoà quyện một cách tự nhiên tình đất tình người của một người đi qua cuộc đời với tấm lòng đầy trắc ẩn và sống có tránh nhiệm:
Tình quê,tình bạn ,tình nhà
Mây ngàn bóng núi xa xa vọng về
Sông Hàn sóng biển Mỹ Khê
Sơn Trà ,Non Nước tràn trề giọt thương.
(Lục bát tình quê)
Thơ Xuân Cừ ảnh hưởng ít nhiều cách cảm lãng mạn của Thơ mới và còn dùng nhiều từ hơi cổ một chút nhưng chính nó lại làm thơ tác giả khác với các thơ phong trào đang phổ biến.
Có cảm giác tác giả dễ có xúc cảm và viết nhanh nhưng thiếu một chút sự chắt lọc,làm khó mình để có nhiều tứ thơ đắc.
Mừng cho tác giả với đứa con tinh thần mà mình tâm đắc và mong cho thời gian đến vượt qua chính mình để có nhũng tác phẩm hay hơn,trước hết để mình và bạn bè cùng thích.
HOÀNG HẢI PHƯƠNG
Sài gòn cuối đông 2016
Sài gòn cuối đông 2016
bài rất hấp dẫn
Trả lờiXóa