120.QUYỀN ...IM LẶNG !

1.Khi ông chủ tịch Quốc hội nhắc lại đề nghị của Bộ trưởng Tư pháp về quyền im lặng của bị can khi chỉ một mình đối diện với cơ quan điều tra,công dân Việt nam mới giật mình hóa ra ta có quyền này mà hổng biết.
Trước đây bị bưng bít ,bịt miệng nên khoái câu nói của Bác Hồ "Dân chủ là phải cho người dân được mở miệng ."
 Gần đây nhiều vụ án oan  bởi bị can bị ép cung bằng nhiều thủ đoạn kinh khủng của cán bộ điều tra.Đơn độc bị tra tấn ,khủng bố hoảng loạn nên nhiều người buông xuôi nhận tội cho xong và nhiều người bị giam giữ cả chục năm mới được minh oan như  trường hợp ông Nguyễn Thanh Chấn còn nóng hổi vừa qua.

 Sửa đổi luật tổ chức TAND và viện KS ND lần này bàn những vấn đề then chốt ,trở lại những nguyên tắc rất cơ bản của dân chủ ,bình đẳng trước pháp luật :đảm bảo quyền im lặng ,nguyên tắc tranh tụng tại tòa và vai trò của luật sư.
  Quyền im lặng nảy sinh từ một án lệ năm 1966 ở Mỹ ,khi Tối cao pháp viện bác bỏ một bản án mà bị cáo Miranda bị đe dọa và nhận bừa cho xong Sau đó ,Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc  còn vận động ký Công ước chống tra tấn , nên "im lặng "trước bạo lực khi chưa có luật sư chứng kiến là quyền làm bị cáo tự tin ,an tâm hơn còn  được gọi là "quyền Miranda" .
 Gần 48 năm sau khi thế giới nhận thức và áp dụng nguyên tắc nhân đạo trên thì nền dân chủ "gấp triệu lần Tư bản " của nước XHCN như ta mới bàn đến. Kể cũng chậm nhưng cho thấy có một sự trưởng thành ,đi vào thực chất thực thi những quyền cơ bản của con người ở một nước được cho là "công bằng ,dân chủ ,văn minh " !

2.Im lặng là trạng thái tâm lý của con người ,biểu trưng rất nhiều ý nghĩa.Trước tiên ,im lặng là cách tốt nhất để cho ai đó biết họ đã làm bạn bị tổn thương .Nó đồng nghĩa với sự phản ứng,mà biểu hiện rõ nhất qua câu thơ vui sau:Ra đường sợ nhất Công nông/Về nhà sợ nhất vợ không nói gì.Quyết liệt hơn ,im lặng còn là sự khinh bỉ ,không thèm trả lời trước sự khiêu khích hoặc hành động ti tiện.
 Ngược với điều trên,im lặng là sự đồng ý ,thấu hiểu không cần nói nên lời.Một truyện phim Im lặng là đỉnh cao của âm thanh do Ấn độ sản xuất ,có thời đã lấy nước mắt không biết bao nhiều người Việt nam thích sống thủy chung tình nghĩa.Như vậy đôi khi im lặng không có nghĩa là không có gì để nói , mà nó có nghĩa là tình vợ chồng đã  "quen hơi bén tiếng" như các cặp vợ chồng già quấn quít không rời nhau nhưng cả ngày chẳng thấy nói nhiều lời.Im lặng lúc ấy là vàng ,bạn ạ ! 
  Trong tình yêu nam nữ ,sự im lặng cũng rất nhiều cung bậc,làm khổ đau biết bao con tim.Này nhé, " con gái nói không là có ",im lặng không có nghĩa là ngưng yêu thương ,nó là cách để biết chúng mình cần nhau .Nhưng im lặng còn là cách để lặng lẽ xa nhau,là cách làm tổn thương nhau đau đớn nhất ...
 Đôi khi im lặng là cách tránh né vấn đề nào đó ,nếu không nói được điều gì tử tế thì hãy im lặng ! Tuy nhiên đáng sợ nhất là kẻ cơ hội ,nịnh bợ "ngâm miệng ăn tiền " ,hạ thấp nhân cách của mình trước quyền lực và cả thế lực đen tối !Tệ hơn nữa ,đó là "sự im lặng của bầy cừu" (Thomas Habbis).
 Và đôi khi bạn cần phải  im lặng để nuốt cái tôi vào trong và chấp nhận rằng bạn sai.Đó là thể hiện sự trưởng thành vượt bậc của bạn rồi đó !

3.Hồi bé khi bị bắt hái trộm ổi ,thằng bạn tôi im lặng  hai chân đánh đu toòng teng làm bà chủ nhà hoảng hốt la lên "thôi tụt xuống ,không té chết đó con !".Bây giờ lo nhất là các tay tham nhũng khi bị bắt quả tang nhưng hiểu tâm lý của ông chủ sợ mất cán bộ "dở hồng dở chuyên " nên im lặng làm xiếc bên trong để biến lớn thành nhỏ ,biến nhỏ thành zêro luôn .
 Hồi trước khi vào các phòng tra tấn của chế độ cũ  ,luôn có câu khẩu hiệu to tướng răn đe"Không có đánh cho có ,có đánh cho chừa " thế nhưng không lung lạc được phấn lớn những người cộng sản vì họ nghe theo Đảng ,biết đã khai được một thì sẽ phải khai ra hai ...không dừng lại được.Sự im lặng hay " lì lợm " như cách đối phương cú lên ,đánh cho đả nư không làm gì được họ vì họ có chính nghĩa và anh em đồng đội bên cạnh cổ võ.Nay thì khác xa rồi,nhiều người cười ,hổng biết chịu được mấy hèo ?
 Do quyền hạn bị lạm dụng ,ham thành tích muốn chóng kết thúc án nên nhiều cán bộ điều tra đã dùng nhục hình để tra tấn các bị can ,gây áp lực để họ nhận tội theo cách mớm cung.Tòa án của ta trong lời khai hơn trọng chứng nên nhiều án oan đã hủy hoại cuộc đời của một số người vô tội.
 Đưa quyền im lặng của bị can khi chưa có luật sư của mình chứng kiến là để bị can tin rằng mình được đối xử công bằng trước pháp luật.Hổng biết kết cục vụ bàn cãi này đi đến đâu nhưng  công dân VN ta  được an ủi là dân chủ  sẽ tiến được thêm...một bước  !